„Jest tylko jedna choroba - nadmierne zakwaszenie organizmu”
Dr Robert O. Young
Tak samo jak temperatura w Twoim organizmie musi być utrzymana na poziomie 36,6 0C, tak samo Twoja krew musi utrzymać poziom pH pomiędzy 7.35 - 7.45. Najdrobniejsze odchylenia mogą prowadzić do różnego rodzaju symptomów choroby i mutacje. Jeśli poziom ten spadnie poniżej 7.0 ciało umiera!
Równowaga kwasowo-zasadowa (RKZ) odgrywa fundamentalną rolę w utrzymaniu homeostazy organizmu. Jest to proces, który zapewnia stabilne pH krwi i tkanek, umożliwiając prawidłowe funkcjonowanie enzymów, mięśni, nerwów oraz układów oddechowego i trawiennego. Nawet niewielkie odchylenia od optymalnego pH mogą zakłócić funkcje życiowe, prowadząc do poważnych schorzeń metabolicznych i degeneracyjnych.
Mechanizmy regulujące równowagę kwasowo-zasadową
Organizm wykorzystuje trzy główne mechanizmy regulacji RKZ:
Bufory chemiczne:
Głównymi buforami w organizmie są bufor wodorowęglanowy, fosforanowy oraz białkowy. Działają one poprzez neutralizowanie nadmiaru jonów wodorowych (H⁺) lub wodorotlenowych (OH⁻), stabilizując pH krwi na poziomie 7,35–7,45.
Układ oddechowy:
Reguluje ilość dwutlenku węgla (CO₂) w organizmie. Nadmiar CO₂ prowadzi do zakwaszenia krwi, natomiast jego niedobór skutkuje zasadowicą.
Układ moczowy:
Nerki są odpowiedzialne za wydalanie nadmiaru kwasów oraz resorpcję wodorowęglanów (HCO₃⁻), co pozwala na długoterminowe utrzymanie równowagi pH.
Literatura naukowa wskazuje, że zakłócenia w pracy tych systemów, np. w chorobach nerek lub płuc, mogą prowadzić do kwasicy lub zasadowicy, które wymagają pilnej interwencji medycznej (Rose & Post, Clinical Physiology of Acid-Base and Electrolyte Disorders).
Dieta a równowaga kwasowo-zasadowa
Rodzaj spożywanej żywności znacząco wpływa na RKZ. Produkty można podzielić na zakwaszające i alkalizujące w zależności od ich wpływu na obciążenie kwasowe nerek (PRAL – Potential Renal Acid Load).
Produkty zakwaszające:
Mięso, ryby, sery, jaja oraz produkty zbożowe mają wysoką wartość PRAL.
Nadmierna ich konsumpcja prowadzi do chronicznej kwasicy metabolicznej o niskim nasileniu, która może sprzyjać osteoporozie oraz zaburzeniom metabolicznym (Frassetto et al., 2001).
Produkty alkalizujące:
Warzywa, owoce, orzechy i nasiona sprzyjają neutralizacji kwasów, wspomagając równowagę pH organizmu.
Konsekwencje zaburzeń równowagi RKZ
Kwasica metaboliczna:
Objawia się spadkiem pH krwi poniżej 7,35. Przyczynami mogą być choroby nerek, cukrzyca, przewlekła niewydolność oddechowa lub dieta bogata w białko.
Zasadowica metaboliczna:
Występuje, gdy pH krwi wzrasta powyżej 7,45. Może być spowodowana utratą kwasów (np. wymioty) lub nadmiernym spożyciem alkalizujących suplementów.
Metody wspierające równowagę kwasowo-zasadową
Zmiana diety:
Wprowadzenie do codziennego menu większej ilości warzyw, owoców i innych produktów alkalizujących.
Ograniczenie spożycia przetworzonych produktów mięsnych i bogatych w cukry proste.
Suplementacja:
Stosowanie wodorowęglanu sodu lub cytrynianu potasu może pomóc w przywróceniu równowagi zasadowej.
Styl życia:
Regularna aktywność fizyczna wspiera eliminację nadmiaru CO₂, poprawiając równowagę RKZ.
Podsumowanie
Równowaga kwasowo-zasadowa jest nieodzownym elementem zdrowia i dobrego samopoczucia. Odpowiednia dieta, aktywność fizyczna oraz unikanie czynników stresogennych odgrywają kluczową rolę w utrzymaniu optymalnego pH krwi i tkanek.
Literatura
Frassetto, L., et al. (2001). "Dietary protein, metabolic acidosis, and calcium balance in humans." American Journal of Clinical Nutrition.
Rose, B.D., & Post, T.W. (2001). Clinical Physiology of Acid-Base and Electrolyte Disorders. McGraw-Hill.
Remer, T., & Manz, F. (1995). "Potential renal acid load of foods and its influence on urine pH." Journal of the American Dietetic Association.
Węgrzyn, P., et al. (2010). "Wpływ zakwaszającego charakteru diety na zdrowie człowieka." Nowiny Lekarskie.
Comments